امام زمان عج الله در قرآن_3
حکمت بیان اوصاف
نتیجه اینکه اگر نام حضرت مهدى(عج) در قرآن نیست ؛ ولى صفات و خصوصیات حکومت او در قرآن وارد شده است. اصولاً قرآن در معرفى افراد، مصالح عالى را در نظر مىگیرد. گاهى مصالح ایجاب مىکند که افراد را با نام معرّفى کند و گاهى مصالح ایجاب مىکند که تنها به صفات افراد بپردازد. این مسئله درباره حضرت مهدى(عج) بدین جهات است :
یکم. تشکیل چنین حکومتى در مواردى، صریحاً و در موارد دیگر، به طور اشاره در قرآن وارد شده است. آیاتى که در سوره «توبه» و «صف» از انتشار و گسترش اسلام در سطح جهانى نوید مىدهد ؛ مانند «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ»؛ اشاره به تشکیل این حکومت است ؛ زیرا به تصریح مفسّران، مضمون این آیه - که پیشگویى از گسترش فراگیر و همه جانبه اسلام در سطح جهان است - هنوز تحقّق نپذیرفته است.
دوّم. اگر نام امام زمان را نبرده، به جهت مصلحتى است که براى اهل فضل و درک مخفى نیست ؛ زیرا به همان علت که نام على«ع» را نبرده، نام آن حضرت را نیز ذکر نکرده است. اگر نام این پیشوایان گرامى را مىبرد، کینههاى دیرینه بدر واحد و حنین، بار دیگر زنده مىشد و لذا مطلب را به صورت کلى مطرح کرده و فرموده است : «أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ»؛ انبیاء (21)، آیه 105. ؛ بردن نام گذشتگان، (مانند لقمان و ذىالقرنین) قابل قیاس با افراد آینده نیست. درباره گذشتگان حسدها و کینهها تحریک نمىگردد و افراد سودجو و شهرت طلب، نمىتوانند از آن سوء استفاده کنند ؛ ولى بردن نام آیندگان، این محذور را دارد پرسشها و پاسخها، ص 185..
حال این سؤال مطرح مىشود که : آیا ذکر نام، دردى را دوا مىکند؟
تجربه تاریخى نشان مىدهد که اگر هم در قرآن، به صراحت نام آن حضرت برده مىشد، باز در طول تاریخ، شیادان و مدعیان دروغین مهدویت، پیدا مىشدند و نام خود را امام زمان مىگذاشتند تا از آب گلآلود ماهى بگیرند و از انتظار مردم، استفاده نادرست کنند.
بر این اساس، شیوه قرآن مجید در رابطه با ائمه هدى«ع»، این است که به معرّفى شخصیت «ممتاز» و برجستگىهاى آنان بپردازد ؛ نه معرّفى شخص. این نحوه بیان در مورد حضرت مهدى، گستردهتر و شفّافتر است. چون به ویژگىهاى رفتارى آن حضرت و جامعه موعود نیز اشاره مىکند. این خصوصیات و پیشبینىها تاکنون تحقّق نیافته و بر اساس روایات، تنها به دست مهدى (از فرزندان رسول خدا و فاطمه زهرا) تحقّق خواهد یافت.
به هر حال معرّفى شخصیت و ویژگىها، زمینهساز پذیرش معقول و دور کننده از تبعیت و پیروى کورکورانه است. این روش - به ویژه در شرایطى که شخص از جهاتى تحت تبلیغات سوء قرار گرفته یا جامعه به هر دلیلى آمادگى پذیرش وى را نداشته باشد - بهترین روش است. این مسئله در مورد حضرت مهدى(عج) صادق است.
